Beleggen in microkrediet waarbij leningen worden verstrekt aan kleine zelfstandigen in opkomende landen bestaat al een tijdje, maar kende nog niet veel mogelijkheden voor particuliere beleggers. De meeste aanbieders van dergelijke beleggingen concentreerden zich op de markt voor professionele beleggers. Zo ook Actiam, de voormalige vermogensbeheerder van de SNS Reaal groep. Actiam beheert onder andere fondsen voor ASN Bank, Zwitserleven, SNS Bank en diverse pensioenfondsen. Actiam heeft een lange historie in duurzaam beleggen, waaronder beleggen in microkrediet.
Naast Actiam zijn er nog enkele Nederlandse partijen actief in dit segment, waaronder Triodos Bank en ASN Bank. Voorts kom je buitenlandse partijen tegen.
Behalve de mogelijkheid om de investering te spreiden over meerdere managers, is er nu ook een mogelijkheid om te spreiden over risicocategorieën. Weliswaar is de eindgebruiker bij alle fondsen ongeveer gelijk, namelijk een kleine zelfstandige in een opkomend land die een lening nodig heeft, de weg daar naartoe kan echter anders zijn. En dan bedoel ik de wijze van ter beschikking stellen van kapitaal. Dat gaat via microfinancieringsinstellingen, kortweg mfi’s. Dit zijn de lokale partijen die de uiteindelijke lening verstrekken en deze beheren.
De financiering van deze mfi’s kan echter verschillen. Het microkredietfonds kan hen een lening verstrekken, maar ook aandelenkapitaal. Buiten renteopbrengsten kan in dat laatste geval ook geprofiteerd worden van de resultaten van de mfi zelf. Dit kan het uiteindelijk rendement van het fonds net iets beter maken dan dat van een fonds dat alleen leningen verstrekt. Uiteraard betekent dit ook dat het risico iets hoger is. Door uw inleg te verdelen over deze typen fondsen in de door u gewenste verhouding kunt u zelf bepalen hoeveel risico u uiteindelijk wilt lopen.
Het nieuwe fonds van Actiam is een microkredietfonds dat alleen leningen verstrekt, terwijl bijvoorbeeld een vergelijkbaar fonds van Triodos ook aandelenbelangen neemt in mfi’s. Het één is niet perse beter dan het ander. Een voordeel van participeren in een mfi is dat je bijvoorbeeld ook een plek in de board kunt afdwingen en dus mede het beleid kunt bepalen. Je invloed en dus je impact op het gewenste einddoel is dan groter.
Een nadeel van aandelenbeleggingen manifesteerde zich tijdens de Coronacrisis toen het Triodosfonds zich gedwongen zag om voorzichtigheidshalve haar belangen in mfi’s wat af te waarderen. Daarnaast zijn aandelenbelangen gevoeliger voor valutaire ontwikkelingen, aangezien bij aandelen het valutarisico meestal niet wordt afgedekt. Bij leningen is dat wel het geval. Overigens is een groot deel van de belangen inmiddels weer positief geherwaardeerd, het betekende echter wel een dipje in de koersgrafiek van dergelijke fondsen.
Beleggen in microkrediet is een goed voorbeeld van beleggen met echte impact. Je stelt kleine ondernemers in opkomende landen in staat om hun brood te verdienen en om deel te nemen aan het financiële verkeer. Velen waren voordat zij een lening ontvingen niet eens in staat om een bankrekening te openen, laat staan een spaarrekening of een basale verzekering. Door hier wel aan deel te nemen maken zij goede kans de armoedevalkuil achter zich te laten en een beter bestaan op te bouwen. Niet uit vrijgevigheid van westerse donoren, maar puur omdat ze een kans wordt geboden om op eerlijke, maar zakelijke gronden een bedrijfje te beginnen en in stand te houden.
Dat dit zijn vruchten inmiddels heeft afgeworpen bleek ook tijdens de Coronacrisis, of eigenlijk vlak daarna. Deze ondernemers waren veel sneller in staat om hun activiteiten weer nieuw leven in te blazen omdat ze in staat waren geweest om te sparen en een buffer op te bouwen.
Dit betekent voor u als impactbelegger enerzijds een goed gevoel over het maatschappelijk rendement van uw belegging, maar aan de ander kant een redelijke vergoeding voor ter beschikking gesteld kapitaal. Daarnaast heeft u nu ook nog de mogelijkheid om aan het risico-rendementsknopje te draaien door te spreiden over de twee genoemde fondsen. U mag een gemiddeld rendement van 2% – 4% op jaarbasis verwachten, afhankelijk van de verhouding aandelenbelangen versus leningen in de portefeuille. Kiest u voor 100% leningen en het afdekken van de valutarisico’s, dan kan dit een goed alternatief vormen voor negatief renderende euro-obligatiebeleggingen.
Klik hier voor meer informatie over het beleggen in microkrediet.