Wat teruggeven aan de maatschappij

Maatschappelijk schenken kan zijn ingegeven door een schuldgevoel, de moderne aflaat, maar kan natuurlijk ook voortkomen uit de wens om de wereld een beetje beter achter te laten. Wat uw motieven ook zijn, de goede doelen zullen er blij mee zijn. Welke instrumenten staan u hierbij zoal ten dienste?

Giftenaftrek

De overheid stimuleert schenkingen aan goede doelen. Indien het totaal aan giften in een jaar boven 1% van het gezamenlijke drempelinkomen van u en uw eventuele fiscale partner uitkomt, kunt u voor het meerdere gebruik maken van de giftenaftrek in de inkomstenbelasting. De aftrek is nog iets ruimer als u schenkt aan culturele instellingen. Het maximum bedraagt 10% van uw drempelinkomen.

Indien u een bv heeft, kunt u ook vanuit de bv schenken. De giftenaftrek in de vennootschapsbelasting is ruimer dan die in de inkomstenbelasting en zij kent geen drempel. Per jaar bedraagt de aftrek ten hoogste 50% van de winst, met een maximum van € 100.000.

Behalve in geld kunt u ook in natura schenken. Denk hierbij aan kunst, maar bijvoorbeeld ook aan muziekinstrumenten of verzamelingen. Musea zijn tegenwoordig bijzonder bedreven in het faciliteren van dergelijke schenkingen en zij helpen u graag bij het bewandelen van de juiste route. Vaak nemen zij ook de notariskosten voor hun rekening.

Lijfrentegift

Naast de gewone gift kent de inkomstenbelasting ook de periodieke gift. Voordeel van de periodieke gift, ook wel lijfrentegift genoemd, is dat er geen drempel geldt. Elke geschonken euro is aftrekbaar van uw inkomen. Voorwaarde is wel dat u vastlegt dat u minimaal vijf jaar wilt schenken aan dat betreffende goede doel. Een dergelijk gift is aftrekbaar in box 1 van de inkomstenbelasting.

NB: Als uw belastbaar inkomen voor een deel in de tweede schijf[1] van box 1 valt, dan is  de schenking niet aftrekbaar tegen het geldende tarief van 49,5% (2022), maar nog maar tegen 40%. Deze aftrek wordt afgebouwd met stapjes van 3% per jaar totdat deze in 2023 gelijk is aan het tarief van de eerste schijf (in 2022 37,1%).

Fonds op naam

Naast het schenken bij leven aan goede doelen, kunt u ook in uw testament goede doelen aanwijzen als bestemming voor een deel van uw vermogen. Dit geschiedt meestal in de vorm van een legaat.

Als u niet wilt dat een substantieel bedrag in een keer wordt besteed, dan kunt u een fonds op naam oprichten. U geeft dan de instructie mee dat het vermogen in delen wordt gegeven aan de goede doelen. U kunt er ook voor kiezen om alleen de vruchten of een bepaald percentage van het vermogen jaarlijks uit te laten keren.

Een fonds op naam kan in het leven worden geroepen via musea of via een paraplufonds als het Oranje Fonds, het Prins Bernard Cultuurfonds of Ars Donandi. Er wordt dan door professionals uitvoering gegeven aan uw wensen.

Uw eigen goede doelen stichting

Een fonds op naam kunt u ook al bij leven oprichten. U aanschouwt dan met eigen ogen wat het maatschappelijke resultaat is. Ook dit kan via een paraplufonds, maar u kunt ook een eigen stichting oprichten. In het laatste geval dient u rekening te houden met extra kosten en veel regelwerk. U moet immers notariskosten maken en aan uitgebreide voorwaarden voldoen om de ANBI status te bereiken.

Ook dient u zelf een, liefst kundig, bestuur samen te stellen, waarin u zelf geen overwegende invloed mag hebben. Eén van de voorwaarden voor de ANBI status is dat het vermogen op afstand moet staan van uw eigen vermogen.

De ANBI status, die afgegeven wordt door de Belastingdienst, is noodzakelijk om gebruik te kunnen maken van vrijstellingen in de schenk- en erfbelasting en de inkomsten- en vennootschapsbelasting. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling. Een bijzonder vorm van ANBI is de Culturele ANBI. Deze ANBI geniet nog wat extra fiscale voordelen. Daarnaast kennen we ook nog de SBBI, de Sociaal Belang Behartigende Instelling en de steunstichting SBBI. De SBBI-vorm wordt vaak gebruikt door sport- en ontspanningsverenigingen. Deze instellingen kennen minder fiscale voordelen.

De voorwaarden die de Belastingdienst stelt om aangewezen te worden als ANBI zijn de volgende:

  • De instelling moet volledig gericht zijn op het algemeen nut. Dit moet onder andere blijken uit de statutaire doelstelling en de voorgenomen activiteiten.
  • De instelling moet met nagenoeg al haar activiteiten het algemeen belang dienen. Dit is de 90%-eis.
  • De instelling heeft met de activiteiten die het algemeen belang dienen geen winstoogmerk.
  • De instelling en de mensen die rechtstreeks bij de instelling betrokken zijn voldoen aan de integriteitseisen.
  • Geen enkel natuurlijk persoon of rechtspersoon mag over het vermogen van de instelling beschikken alsof het zijn eigen vermogen is. Bestuurders en beleidsbepalers mogen geen meerderheid hebben in de zeggenschap over het vermogen van de instelling.
  • De instelling mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor het werk van de instelling. Daarom moet het eigen vermogen beperkt blijven.
  • De beloning voor beleidsbepalers is beperkt tot een onkostenvergoeding of minimale vacatiegelden.
  • De instelling heeft een actueel beleidsplan. Dit plan geeft inzicht in de manier waarop de ANBI haar doelstelling wil bereiken.
  • Er is een redelijke verhouding tussen beheerkosten en bestedingen.
  • Geld dat overblijft na opheffing van de instelling wordt gegeven aan een andere ANBI of aan een buitenlandse instelling die voor minimaal 90% gericht is op het algemeen nut. Voor een culturele ANBI geldt dat het batig liquidatiesaldo besteed moet worden aan een ANBI (of buitenlandse instelling die voor minimaal 90% gericht is op het algemeen nut) met een soortgelijk doel.
  • Er wordt voldaan aan de administratieve verplichtingen.
  • De instelling publiceert specifieke gegevens op een eigen of gemeenschappelijke website.

Wij begeleiden u graag bij het oprichten en in stand houden van uw eigen ANBI. Wij kunnen u ook in contact brengen met filantropiespecialisten die u kunnen helpen bij het opstellen van een beleidsplan en die u desgewenst kunnen helpen bij het selecteren van bij u passende goede doelen. Tarifering geschiedt via het uurtarief of een tevoren afgesproken vaste fee. Zie hiervoor onze Family office services.

[1]  Dit is aan de orde als uw belastbaar inkomen uit werk en woning meer bedraagt dan € 68.507 (2022)