Verwachte rendementen

Aan het begin van het kwartaal kijken we altijd achteruit: wat laten de rapportages van de diverse asset managers zien. Aan het eind van het kwartaal is dat vooruit. Wat mag u realistisch gezien op zowel de korte- als de middellange- en de lange termijn aan rendement verwachten. Hoe we naar de toekomst kijken wordt voor een groot deel bepaald door de omstandigheden op dit moment, het momentum. Was het vorig jaar een en al droefenis rond deze tijd, nu is het nog net niet euforisch.

Voordat we naar de toekomst kijken is het daarom niet onverstandig, zeker in deze tijd van bezinning, om iets meer uit te zoomen. Plaatsen we de jaarrendementen van 2019 in een iets ruimer kader, inclusief 2018, dan belanden we weer met beide benen op de grond. Dit zonder overigens sikkeneurig te worden. Nemen we neutrale portefeuilles als uitgangspunt dan zien we dit jaar rendementen van grofweg tussen de 15% en 18%. Een jaar geleden lag dit anders: rendementen van vergelijkbare portefeuilles kwamen toen uit tussen -/- 3% en -/- 6%. En zoals u ongetwijfeld weet, tellen negatieve cijfers altijd harder door in de meetkundige rendementen dan positieve. Als we 1 januari 2018 een indexcijfer van 100 geven, dan staan de neutrale fondsen twee jaar later ergens tussen de 110 en 115. Op jaarbasis uitgerekend is dit een rendement tussen de 4,77% en 7,01%. Niet slecht, maar ook niet iets om ‘himmilhoch jauchzend’ van de toren te blazen.

Verwachtingen temperen

Tot zover het historisch kader, nu naar de vooruitzichten. Wij kunnen ons daarbij vinden in de verwachtingen die Ortec Finance elk kwartaal publiceert. Ortec Finance is een onafhankelijke provider van financiële data en scenario analyse software. Het heeft geen banden met vermogensbeheerders en verkoopt geen financiële producten. In haar laatste update geeft zij aan haar verwachtingen voor met name de middellange termijn neerwaarts bij te stellen.

Zij baseert zich hierbij onder andere op de significante verschuivingen die zich hebben voorgedaan in de loop van 2019. De economische groei is vertraagd als gevolg van onzekerheden rondom handelsgeschillen, de Brexit is nog niet afgerond en geopolitieke spanningen blijven voortduren. Daarnaast veert de inflatie nauwelijks op, ondanks forse inspanningen van de centrale banken. In de eerste negen maanden van dit jaar daalde de rente tot record niveaus en pas recentelijk zien we enige opleving.

Low for longer

De verwachting is dat het renteniveau en de economische groei voor een langere periode dan eerder gedacht laag zal blijven. Dit heeft de grootste impact op de korte termijn (1 tot 5 jaar) en substantiële impact op de middellange termijn (15 jaar). Voor de lange termijn (25 tot 40 jaar) blijven de vooruitzichten hetzelfde.

Ortec heeft daarom de volgende aanpassingen aangebracht in Opal, haar scenario analyse software:

• De vooruitzichten voor de economische groei zijn met 0,2% tot 0,3% verlaagd voor scenario’s met een beleggingshorizon van 1 tot 15 jaar;
• Dit leidt ertoe dat het verwachte (geometrische) aandelenrendement met 0,5% tot 1% neerwaarts is bijgesteld op een beleggingshorizon van 1 tot 15 jaar;
• De Europese AAA-rated rentes is verlaagd met 1% voor een 10-jarige horizon, 0,5% voor een 15-jarige horizon en 0,25% voor een 25-jarige horizon.;
• Voor Noord-Amerikaanse rentes zijn geen bijstellingen doorgevoerd.

Met welke rendementen mag u nu rekenen? Dit hangt voor een groot deel af van uw beleggingshorizon en van de fase waarin wij ons bevinden in de ‘business cycle’, de conjunctuurcyclus voor de middellange termijn. Momenteel laat dit het onderstaande beeld zien.

Bron: Quarterly Outlook, september 2019, Ortec Finance.

We verkeren nog steeds in een milde ‘Contraction-phase’. Een ‘Contraction-phase’ wordt gekenmerkt door afnemende groei en afnemende rendementen. Groei en rendement liggen dan onder het langjarig gemiddelde (de 0-lijn in de grafiek). Voor de korte tot middellange termijn is dit het meest waarschijnlijke scenario (de 50% interval).

Overigens lijkt de overgang naar een milde ‘Recovery-phase’ wel in zicht te komen. Een belangrijke stimulans voor deze verbetering is het aanhoudende accomoderende beleid van de centrale banken en de verwachting dat de rente nog lang laag zal blijven. We zitten echter nog wel onder de langjarige gemiddelden, hetgeen wordt ingegeven door hoge en nog steeds groeiende schuldenniveaus bij zowel overheden als bij bedrijven, in combinatie met vertragende economische groei, lage werkloosheid en lage investeringsbereidheid.

Rendementsverwachtingen

Om u concreet handvatten mee te geven voor de rendementen die u mag verwachten, hebben wij een drietal beleggingsprofielen doorgerekend bij diverse horizonnen. Wij maken hierbij gebruik van de data en de scenarioplanner Opal van Ortec Finance.

Defensieve portefeuilles

Neutrale portefeuilles

Offensieve portefeuilles

Bron: Opal scenarioplanner van Ortec Finance per 19-12-2019. ‘1 jr. min.’ (1jr. minimaal) geeft het rendement na 1 jaar weer bij sterk tegenvallende beursontwikkelingen. De verwachting is dan dat het rendement na 1 jaar met een waarschijnlijkheid van 97,5% boven dit niveau ligt. ‘Volatiliteit’ geeft weer hoe gevoelig de portefeuille is voor koersschommelingen. Groen = hoger, rood = lager en grijs = zelfde als vorig kwartaal.

Opvallend is dat het verwachte rendement over een periode van 1 jaar hoger ligt dan het verwachte rendement over een periode van vijf jaar. Dit heeft enerzijds te maken met de mate van voorspelbaarheid die bij een 1-jaars periode groter is dan bij een 5-jaars periode. Anderzijds wordt zij veroorzaakt door de fase waarin we ons bevinden in de business cycle.

Korte termijn

Het rendement op de korte termijn kan veel ‘hoekiger’ verlopen dan dat op langere termijn. Dit wordt in onderstaande grafiek duidelijk. Het hoekiger patroon weerspiegelt het momentum en de dagelijkse volatiliteit op de effectenbeurzen. Aangezien de korte termijn zeer beïnvloed wordt door de waan van de dag, valt over het precieze verloop daarvan nauwelijks wat te zeggen. Het momentum is echter wel fors verbeterd ten opzichte van een aantal maanden terug. De verwachting is dat de hoge volatiliteit blijft voortduren. Daar de grotere koersschommelingen vooral worden veroorzaakt door geo-politieke onzekerheden schatten we de neerwaartse risico’s hoger in dan de opwaartse krachten.

Bron: Quarterly Outlook, September 2019, Ortec Finance.

Lange termijn

Ook voor de lange termijn worden lagere rendementen verwacht dan tot dusverre (0,3% tot 0,6% lager). Een belangrijke factor is de vergrijzende bevolking in Europa en Azië en de daarmee samenhangende hogere spaarquotes. In combinatie met de lagere productiviteitsgroei en de beperkte investeringsbereidheid zal dit langdurig lage rentes en lagere aandelenrendementen met zich meebrengen. De lange termijnrente waarmee momenteel wordt gerekend treft u aan in onderstaande grafiek.

Bron: Quarterly Outlook, September 2019, Ortec Finance.

Wat kunt u hieraan doen? Ons antwoord hierop is eigenlijk altijd hetzelfde: regelmatig laten checken of de uitgangspunten en financiële doelstellingen nog kloppen, of uw doelstellingen nog steeds haalbaar zijn gezien gewijzigde rendementsverwachtingen en of de bijbehorende risico’s nog steeds aanvaardbaar voor u zijn. De belangrijkste risico’s zijn koersschommelingen en de illiquiditeit van sommige beleggingsvormen. Dit is een persoonlijke afweging waarvoor geen algemene aanbevelingen te geven zijn.