De financiële markten lieten een rustig begin van het derde kwartaal zien. De kapitaalmarkrente (lange rente) steeg licht in zowel Europa als de VS. Hierdoor daalden de koersen van obligaties enigszins. Aandelenmarkten boekten daarentegen winsten, waarbij opkomende markten de sterkste stijging lieten zien gevolgd door de VS en Europa. Vastgoed en grondstoffen gingen ook omhoog, waarbij vooral de stijging van olieprijzen opviel.
Na de aanvankelijke stijging van de rente op de obligatiemarkten daalde deze weer. Echter, dit was van korte duur omdat de Amerikaanse centrale bank (FED) alsnog besloot de (korte) rente verder te verhogen. Dit vanwege de robuuste economische groeicijfers en de daardoor ontstane vrees voor hogere inflatie.
Vervolgens daalde in augustus het sentiment op de aandelenmarkten. Zwakke economische groeicijfers uit Europa, een aanstaande verlaging van de kredietwaardigheid van de VS en toenemende zorgen over de Chinese vastgoedsector leidden tot koersdalingen op de beurzen. Later in de maand herstelden de koersen zich en liepen de verliezen op obligaties terug vanwege gunstige inflatiecijfers. Niettemin daalden de aandelenkoersen wereldwijd met 1,3% in augustus. In de eurozone verloren aandelen zelfs 3,8%. Op de obligatiemarkten steeg de Amerikaanse (lange) rente uiteindelijk iets, wat resulteerde in een beperkt verlies. Dit was ook het geval bij bedrijfsobligaties. In de eurozone bleef de kapitaalmarktrente nagenoeg gelijk.
De maand september gaat vanouds door als een beroerde maand voor de financiële markten. Dit werd afgelopen maand bewaarheid want de MSCI World aandelenindex moest 1,74% inleveren. De koersen van obligaties moesten het eveneens ontgelden en daalden met ruim 2%. Zowel in Europa als in de VS piekte de rente in september. De vrees dat de hoge renteniveaus wel eens langer dan verwacht zouden kunnen aanhouden is hier een belangrijke oorzaak van.
Tot nu toe is 2023 een jaar van geopolitieke spanningen, hoge waarderingen op de aandelenmarkt, stijgende rentes op de obligatiemarkt en een oplopende olieprijs. Er zijn dus veel uitdagingen en het einde is nog niet in zicht. Wat dat betreft zijn de markten de afgelopen twee maanden weer bij zinnen gekomen. De invloed van inflatie lijkt te zijn afgenomen, maar renteverlagingen zijn nog niet in zicht. Hierdoor zal een belangrijke positieve impuls voor de markten voorlopig nog uitblijven.
| Aandelen | 2023.Q3 | 1 jaar | 3 jaar | 5 jaar |
| MSCI ontwikkelde markten | -0,5% | 12,8% | 11,8% | 9,3% |
| MSCI opkomende markten | 0,0% | 3,4% | 1,7% | 2,4% |
| MSCI alle markten | -0,5% | 11,8% | 10,6% | 8,4% |
| Obligaties (EUR hedged) | 2023.Q3 | 1 jaar | 3 jaar | 5 jaar |
| BBgBarc Euro obligatiemix | -1,8% | -0,1% | -6,7% | -2,1% |
| BBgBarc Wereldwijde obligatiemix | -2,4% | -1,7% | -5,8% | -1,7% |
| BBgBarc Wereldwijde bedrijfsobligaties | -1,2% | -0,1% | -6,2% | -1,3% |
Bronnen: Alpha Research, Robeco, VLK